wikibackup/fa/bash-functions.html

<!--
title: (توابع)Bash Functions
description: bash توابع رو هم پشتیبانی میکند.
published: true
date: 2025-06-03T19:33:33.677Z
tags: bash, bash script
editor: ckeditor
dateCreated: 2025-06-03T18:29:42.624Z
-->

<h1>Bash/Functions</h1>
<p>Bash از توابع پشتیبانی میکند. برای اضافه کردن تابع میتونید در فایل bashrc./~ یا فایل هایی اجرایی در این فایل هست تابع خود را بنویسید. در ادامه نمونه هایی از توابع رو میبینیم.</p>
<p>&nbsp;</p>
<h2>1 تابع نمایش ارور کد</h2>
<p>دستور trap اگر خروجی اخرین دستور بغیر از 0 باشد تابع را اجرا میکند.</p>
<blockquote>
  <p>ارور کد: هر دستور بعد از اجرا و اتمام یک کد را خروجی میدهد که عدد 0 نشان دهنده انجام شدن هست اما اگر دستور به ارور بخورد عدد ۱ به بالا را میدهد که هر کدام برای هر دستور معنی خاصی دارند.</p>
</blockquote>
<p style="text-align:left;">&lt;div style="text-align: left;"&gt;</p>
<pre><code class="language-c">EC() {
	echo -e '\e[1;33m'code $?'\e[m\n'
}
trap EC ERR</code></pre>
<p style="text-align:left;">&lt;/div&gt;</p>
<h2>2 کامپایل و اجرای کد C&nbsp;</h2>
<p>در این تابع کد شما رو کامپایل میکنه و فایل باینری رو در این مسیر temp/ ذخیره میکنه و بعد اجرا میکنه. و بعد از بسته شدن برنامه فایل کامپایل شده پاک میشه.</p>
<pre><code class="language-c">csource() {
[[ $1 ]]    || { echo "Missing operand" &gt;&amp;2; return 1; }
	[[ -r $1 ]] || { printf "File %s does not exist or is not readable\n" "$1" &gt;&amp;2; return 1; }
	local output_path=${TMPDIR:-/tmp}/${1##*/};
	gcc "$1" -o "$output_path" &amp;&amp; "$output_path";
	rm "$output_path";
	return 0;
}</code></pre>
<p>&nbsp;</p>
<h2>3 استخراج فایل ها</h2>
<p>این تابع استخراج میکنه هر نوع فایل فشرده رو با دستور</p>
<pre><code class="language-plaintext">extract &lt;file1&gt; &lt;file2&gt; ...</code></pre>
<p>&nbsp;</p>
<pre><code class="language-plaintext">extract() {
    local c e i

    (($#)) || return

    for i; do
        c=''
        e=1

        if [[ ! -r $i ]]; then
            echo "$0: file is unreadable: \`$i'" &gt;&amp;2
            continue
        fi

        case $i in
            *.t@(gz|lz|xz|b@(2|z?(2))|a@(z|r?(.@(Z|bz?(2)|gz|lzma|xz|zst)))))
                   c=(bsdtar xvf);;
            *.7z)  c=(7z x);;
            *.bz2) c=(bunzip2);;
            *.gz)  c=(gunzip);;
            *.rar) c=(unrar x);;
            *.xz)  c=(unxz);;
            *.zip) c=(unzip);;
            *.zst) c=(unzstd);;
            *)     echo "$0: unrecognized file extension: \`$i'" &gt;&amp;2
                   continue;;
        esac

        command "${c[@]}" "$i"
        ((e = e || $?))
    done
    return "$e"
}</code></pre>
<p>&nbsp;</p>
<blockquote>
  <p>نکته: باید پکیج های ارشیو و فشرده سازی رو نصب داشته باشید.</p>
  <pre><code class="language-plaintext">pacman -S bzip2 gzip xz zstd tar 7zip unrar bsdtar</code></pre>
  <p>&nbsp;</p>
</blockquote>
<h2>cd 4 و ls در یک دستور</h2>
<p>برای مطمئن شدن از رفتن به یک دایرکتوری دیگر بعد از cd از دستور ls استفاده میکنیم در این تابع به ما کمک میکند که از یک دستور استفاده کنیم با این دستور cl مخفف change list و اگر دایرکتوری موجود نباشد با ارور مسیج مواجه میشویم</p>
<pre><code class="language-plaintext">cl &lt;directory&gt;</code></pre>
<p>&nbsp;</p>
<pre><code class="language-plaintext">cl() {
	local dir="$1"
	local dir="${dir:=$HOME}"
	if [[ -d "$dir" ]]; then
		cd "$dir" &gt;/dev/null; ls
	else
		echo "bash: cl: $dir: Directory not found"
	fi
}</code></pre>
<p>&nbsp;</p>
<blockquote>
  <p>نکته برای این که خروجی ls رنگی باشه در تابع جلوی دستور ls از اپشن color=auto-- اضافه کنید و برای دیدن جزئیات h- اضافه کنید.</p>
</blockquote>
<p>&nbsp;</p>
<h2>5 یادداشت اسان</h2>
<p>این تابع برای یادداشت استفاده میشه با استفاده از دستور note میتوانید یادداشت های خود رو ببینید با استفاده از note -c یادداشت هاتون رو پاک کنید و با دستور پایین یاداشت اضافه کنید.</p>
<pre><code class="language-plaintext">note &lt;یادداشت شما&gt;</code></pre>
<p>&nbsp;</p>
<pre><code class="language-plaintext">note () {
    # if file doesn't exist, create it
    if [[ ! -f $HOME/.notes ]]; then
        touch "$HOME/.notes"
    fi

    if ! (($#)); then
        # no arguments, print file
        cat "$HOME/.notes"
    elif [[ "$1" == "-c" ]]; then
        # clear file
        printf "%s" &gt; "$HOME/.notes"
    else
        # add all arguments to file
        printf "%s\n" "$*" &gt;&gt; "$HOME/.notes"
    fi
}</code></pre>
<p>&nbsp;</p>
<h2>6 ماشین حساب</h2>
<p>این تابع کمک میکنه عملیات های ریاضی انجام بدید مثل دستورات زیر:</p>
<pre><code class="language-plaintext">calc 95+89
calc 30/5
calc 94+329-164-15</code></pre>
<p>تابع:</p>
<pre><code class="language-plaintext">calc() {
    echo "scale=3;$@" | bc -l
}</code></pre>
<p>&nbsp;</p>
<h2>7 نمایش سایز</h2>
<p>این تابع سایز دایرکتوری های مسیر / رو بهتون نشون میده و بر اساس سایز مرتبشون میکنه کافیه از دستور whatsize استفاده کنید.</p>
<pre><code class="language-plaintext">whatsize(){
    du -h --max-depth=1 --exclude=/{proc,sys,dev,run} -t 1 ${1:-/} 2&gt;/dev/null | sort -hr
} </code></pre>